ده فرمان نجات بورس یا بودجه 1401 | بازار سرمایه درگیر تناقض بزرگ ماند
روزنو :دولت سیزدهم درحالی کلید پاستور را تحویل گرفت که یک سال از بحران قابل‌توجه بورس و عقب‌نشینی شاخص می‌گذشت.
روزنو :هرچند شاخص بورس پس از مدت‌ها رنگ سبز کمرنگی را به خود دید اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار سرمایه ایران پس گذشت شش ماه از استقرار دولت سیزدهم با بحران روبه‌رو است.
دولت سیزدهم درحالی کلید پاستور را تحویل گرفت که یک سال از بحران قابل‌توجه بورس و عقب‌نشینی شاخص می‌گذشت. حضور سیدابراهیم رئیسی در تالار بورس و صحبت با سهامداران و تأکید بر حل این مشکل به عنوان اولویت اصلی دولت، بسیاری از سهامداران را امیدوار کرد که پایان راه ریزش و بی‌ثباتی از راه رسیده؛ این درحالی است که در دوره استقرار دولت سیزدهم، شاخص بورس بیش از 280 هزار واحد عقب نشسته و چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای مهار دامنه بحران وجود ندارد. خاندوزی که زمانی برای حمایت از منافع سهامداران به وزیر امور اقتصادی و دارایی نامه می‌نوشت، این روزها در سکوت نظاره‌گر وضعیت بازار سرمایه است و اتفاقاً عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز بر این اعتقاد است که وضعیت بورس عادی است و رضایت خود را از شرایط در سخنان مختلفی اعلام کرده است.
بااین‌حال بودجه سال 1401 ازیک‌سو و همچنین ده فرمان اعلامی از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی ازسوی‌دیگر نشان می‌دهد شرایط در بازار سرمایه ایران راضی‌کننده نیست.
در این شرایط امروز را می‌توان روز بسیار مهم بورسی دانست. بازار سرمایه رشد کمی بیش از سه هزار واحد را تجربه کرده و شاید همین رشد کم‌عمق دلیل مهم رسانه‌ای شدن نامه رئیس سازمان بورس ازیک‌سو و همچنین اظهارنظر بورسی رئیس سازمان برنامه و بودجه شده باشد.
رئیس بورس نامه نوشت
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار طی دو نامه جداگانه به معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر نفت به‌ترتیب خواستار ابلاغ مصوبات ده‌گانه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و تغییر فرمول نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با توجه به اهمیت حمایت نهادهای قانونی در مدیریت ریسک بازار و درخواست فعالان بازار سرمایه در دو نامه جداگانه به معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر نفت دو موضوع مهم برای بازار سرمایه را پیگیری کرد.
مجید عشقی در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور با توجه به بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق، خواستار ابلاغ مصوبات ده‌گانه حمایتی از بازار شد و در نامه‌ای دیگر با توجه به فرمول تعیین نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها در بودجه 1401 (4هاب) خواستار تغییر این فرمول شد.
ازسوی‌دیگر رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: دولت به دنبال حل ریشه‌ای مشکلات بازار سرمایه است.
مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در توئیتی نوشت: سازمان برنامه و بودجه بر اجرای مصوبه ده‌بندی ستاد اقتصادی دولت برای حمایت از بورس تأکید دارد. دولت علاوه‌بر برداشتن گام‌های عملی به حل ریشه‌ای مشکلات بازار سرمایه نیز کمک خواهد کرد.
میرکاظمی درگیر تناقض بزرگ
رئیس سازمان برنامه و بودجه درحالی بر اجرای مصوبه ده‌بندی ستاد اقتصادی دولت برای حمایت از بورس تأکید دارد که هنوز سازوکار اصلاح تبصره ۱۴ برای حذف درآمد ناشی از اصلاح نرخ ارز اعلام نشده است.
در پیش‌نویس اولیه لایحه بودجه 1401، دولت قصد داشت منابع حدود 94 هزار میلیاردی که از محل گران کردن نرخ سوخت پتروشیمی‌ها و مجتمع‌های صنعتی و فولادی به‌دست می‌آورد، صرف جبران تبعات حذف ارز 4200 تومانی کند. منابعی که از فروش گاز و خوراک به واحدهای صنعتی و پتروشیمی در سال قبل نصیب دولت شد حدود پنجاه هزار میلیارد تومان بود که در بودجه 1401، دولت قصد داشت با گران کردن نرخ سوخت و هم‌قیمت کردن این نرخ با نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و واحدهای صنعتی این عدد را به 96 هزار میلیارد تومان برساند.
موضوع افزایش نرخ گاز پتروشیمی‌ها یکی از نکات مهم لایحه بودجه سال 1401 بود که بر بازار بورس نیز تأثیرگذار است. دولت از محل اصلاح نرخ گاز 94 هزار میلیارد تومان درآمد در تبصره 14 در نظر گرفته بود. طی این مدت پتروشیمی‌ها فشار زیادی به دولت وارد کردند تا این نرخ جدید در سال آینده اجرایی نشود.
در نتیجه و با توجه به مصوبه هیئت وزیران در زمان حاضر، ده‌ها هزار میلیارد تومان از منابع تبصره 14 کاسته شده و سازمان برنامه و بودجه باید هرچه سریع‌تر نسبت به کاهش مصارف این تبصره مهم بودجه اقدام کند. حالا رئیس سازمان برنامه بر اجرای مصوبه ستاد اقتصادی دولت تأکید کرده است. دراین‌بین، باید تکلیف اجرای مصوبه هیئت دولت نیز شفاف شود. با عقبگرد در مورد نرخ سوخت پتروشیمی‌ها، ده‌ها هزار میلیارد تومان از منابع تبصره 14 کسر خواهد شد و برای جبران آن باید مصارف این تبصره کاسته شود که دراین‌زمینه یک چالش بسیار جدی برای سازمان برنامه و بودجه ایجاد خواهد شد.
با این وصف بازار سرمایه همچنان درگیر سرگردانی میان بودجه 1401 و ده فرمان بورس است؛ ازاین‌رو، باید صبر کرد و دید آیا دولت راه‌حلی برای غلبه بر این وضعیت دارد یا گفتاردرمانی ادامه خواهد یافت؟
